विचार

बाबुराम खराल  : क्रान्ति र परिवर्तनको लागि खेलिएका विभिन्न घटनामा तत्कालिन विद्यमान राजनीतिक शक्तिहरुको भुमिका र योगदानको वारेमा इतिहासमा कैयौ पटक वास्तविकतालाई तोड–मरोड गरि गलत, अतिरन्जनापूर्ण प्रचार प्रसार गरिएको हुन्छ । अर्काेतर्फ कतिपय सन्दर्भमा आफ्नो विचार निकटका विद्यमान ंसंस्था र नेतृत्व प्रति उसले खेलेको भुमिका भन्दा धेरै तर अतिरन्जित प्रचार बढी गरिएको हुन्छ । घटनाक्रमको वास्तविकता पटाक्षेप हुन केहि समय लागेको देखिन्छ । तसर्थ नेपालको शुरु देखि पछिल्लो राजनीतिक परिवर्त...

वेदबहादुर खड्का : संसारमा पाँच प्रजातिका बाघ १३ मुलुकमा मात्र पाइन्छन् । नेपाल, भारत, भुटान र बंगालादेशमा मात्र पाइने बाघलाई पाटेबाघ भनिन्छ । कुनै समयमा नेपालको तराईका जंगल, भित्री मधेस, चुरे र भाहाभारतको काखमा प्रशस्त पाइने पाटेबाघ वनजंगल अतिक्रमित भएर वासस्थान खुम्चिन गई हाल आएर चितवन, बर्दिया, शुक्लाफाँटा, पर्सा र बाँके राष्ट्रिय निकुञ्ज र वरपरका वन क्षेत्रमा मात्र सीमित हुन पुगेको छ । हाल नेपालभरि २३५ र चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा मात्र ९३ वटा वयस्क पाटेबाघ रहेका छन् । चितव...

प्रस्तुति : नारायण सापकोटा :: भानु जयन्तीको अवसरमा प्रधानमन्त्री के.पी .शर्मा ओलीले रामको जन्मस्थानको सम्बन्धमा सार्वजनिक गर्नुभएको अभिव्यक्ति यतिबेला देशभर नै चर्चाको विषय बनेको छ । राजनीतिक दलका नेताहरु, सामाजिक व्यक्तित्व, महिला अगुवा, धार्मिक व्यक्तित्वहरु, पर्यटन व्यवसायी, युवाहरुले अयोध्याधामको निमार्णको विषयलाई विकाससँग जोडेरे आफ्ना धारणाहरु सार्वजनिक गरिसकेका छन् । यो विषयलाई अवसरको रुपमा लिनुपर्ने धारणा पनि आइरहेको छ । यो अवसरका समृद्ध माडी बनाउनको लागि राष्...

बीपी कोइराला नेपाली राजनीति र साहित्य क्षेत्रमा कुनै नौलो नाम होइन । नेपालका प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री तथा नेपाली काँग्रेसका संस्थापक नेता कोइरालाको जन्म वि.सं.१९७१ भदौ २४ मा बनारसमा भएको हो । उनका बाबुको नाम कृष्णप्रसाद कोइराला हो भने आमाको नाम दिव्या कुमारी । उनले आफ्नो जीवनको लामो समयसम्म नेपाली कांग्रेसको नेतृत्व गरि वि.सं. २०१५ सालमा नेपालको २२ औं प्रधानमन्त्री बनेका थिए । नेपालमा प्रजातन्त्र स्थापना गर्नको लागि राजनीतिक नेतृत्व लिएका उनलाई नेपालका सबैजसो नेताहर...

  “प्रत्येक सार्वजनिक नीतिमा सरकारको अनुहार प्रतिविम्वित भएको हुन्छ“ राज्यहीत एवं भलाइको लागि सरकारले अवलम्बन गर्ने दृष्टिकोण, भावि कार्यदिशा सहितको सरकारको वैधानिक औजार नै सार्वजनिक नीति हो।यस्ले Public interest protect गर्दछ।आम नागरिकको Voice, Choice and Right (VCR) पुरा गर्ने बृहत्तर मार्गनिर्देशक दस्तावेज तथा राजनैतिक प्रणालिको Out put नै सार्वजनिक नीति हो। सार्वजनिक नीति अनुमान योग्य शासकीय स्वरुप निर्धारण गर्ने माध्यम हुनुको साथै उदेश्य र कार्यक्रम बीचको सम्प...

काठमाडाैं : तीस वर्षभन्दा धेरै समय लोकतान्त्रिक शासनको अभ्यास गरिएको भए पनि सरकारका प्रमुख अंगहरु न्यायपालिका, कार्यपालिका र व्यवस्थापिकालगायत राष्ट्रपतिको भूमिकासमेत हेर्दा जनअपेक्षाअनुसार सुधारका संकेत देखा परेका छैनन् । मन्त्रिपरिषद्को निर्णय, राजनीतिक दलका क्रियाकलाप, शैली र व्यवहार, न्यायिक अंगहरु, विभिन्न विकास निर्माणका क्षेत्रमा जनअपेक्षा अनुसार काम नभएको विभिन्न सूचकबाट देखिएको छ । अर्कातिर, राजनीतिक नेतृत्व, सत्ता सञ्चालकहरु र कर्मचारीहरु भ्रष्ट्राचारमा मुछिँदै ग...

खोटाङ : भारतको तराई प्रवेश गरेको सलह कीरा पहाडी क्षेत्रमा पनि प्रवेश गर्न थालेको छ । गत शनिवार रुपन्देहीमा सलह कीरा देखिएपछि भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले सूचना प्रकाशन ग री सलह कीरा प्रति २० रुपैयाँका दरले खरिद गर्ने हल्ला फिँजायो । त्यसको सिको गर्दै कतिपय स्थानीय तहहरुले पनि त्यस्तै प्रकृतिका सूचना निकाले । सलह कीरा संकलन गर्ने ठूलै अभियान जस्तै गरे हाम्रा प्रदेश केन्द्रित मन्त्रालयहरुले । यही मेसोमा कुनै बेला कृषि विकास मन्त्रालयमा मै जागिरे जीवन शुरु गरी ए...

काठमाडाैँ :     बिगत केही महिना यता विश्वव्यापी रुपमा फैलीरहेको कोरोना (कोभिड१९) नामको भाइरसको कारण अचेत प्राणीहरुबाहेक सम्पुर्ण पृथ्विबासी मानिसहरु यत्तिबेला आफ्नै घरमा लुकिरहेका छन । आफ्नै मान्छेसंङ्ग डराइरहेका छन । तनाब झेलिरहेका र हैरान भइरहहेका छन । बढी भन्दा बढी चिन्ता गरिरहेका छन कि यो माहामारिको रुपमा फैलिरहेको भाइरसलाई कसरी नियन्त्रण गर्ने ! कसरी निवारण गर्ने ? यसको दबदबा कहिलेसम्म रहन्छ भन्ने तीखो प्रश्नले विश्वबिख्यात वैज्ञानिकहरु, ठूला-ठूला विद्वानहरुदेखि लिएर ...

काठमाडाैँ:    चियाको किटलीबाट एउटा सूर्य उदाउँछ, सधैं रक्सीको रित्तो गिलासमा एउटा सूर्य अस्ताउँछ, घुमिरहेकै छ म बसेको पृथ्वी–पूर्ववत् फगत म अपरिचित छु वरिपरिका परिवर्तनहरूदेखि, दृश्यहरूदेखि, रमाइलोदेखि, प्रदर्शनीको घुम्ने मेचमाथि करले बसेको अन्धोजस्तै। कवि भूपि शेरचनको २०१८ सालमा प्रकाशित कविता ‘घुम्ने मेचमाथि अन्धो मानिस’ यी पंक्तिले अझै पनि नेपाली राजनीतिका महापुरुषलाई व्यंग्य गरिराखेको छ। मुलुकमा धेरै आन्दोलन भए, धेरै राजनीतिक परिवर्तन भए। अन्ततोगत्वा सशस्त्र संघर्ष भनौ...